Syudjet (fransuzcha narsa, predmet) – badiiy asarlarning bevosita
mazmunini tashkil etgan, o’zaro boglangan va rivojlanib boruvchi
hayotiy voqealar tizimi. Syujet xarakter bilan voqealar o’rtasidagi
munosabatni ifodalaydi. U quyidagilardan tashkil topadi:
1) Prolog (yunoncha avvalgi so’z, so’z oldi) – badiiy asardagi muqaddimaning bir turi.
2)
Ekspozitsiya (lotincha tushuntirish) – syujetning kirish, boshlanish
qismi voqealar yuz beruvchi o’rin – joy, asar qahramonlarining
xarakterini shakllantiruvchi ijtimoiy muhit va shart –sharoitlar
tasviri.
3) Konflikt (lotincha ixtilof) – asar syujeti
asosida yotgan hayotiy ziddiyat. U dramatizmni kuchaytiradi va voqealar
rivojiga turtki beradi.
4) Tugun – badiiy asarda voqea va
qahramonlar o’rtasidagi ziddiyatning , asosiy voqealarning boshlanishi,
badiiy asar syujetida ziddiyatlarning paydo bo’lishi, boshlanishiga
sabab bo’luvchi voqea. Tugun ekspozitsiyadan o’sib chiqadi.
<
...
Читать дальше »